ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Σε
αυτό το άρθρο θα δείτε μερικά παραδοσιακά παιχνίδια της
εποχής των γιαγιάδων σας!!!!!!!!
1. Η
Καττόμουγια ή Τυφλόμυγα
Η τυφλόμυγα παίζεται από δύο παιδιά και πάνω. Στην αρχή όλοι τραβάνε έναν κλήρο για να δούνε ποιος θα τα φυλάει. Αυτός κλείνει τα μάτια του με ένα μαντήλι ώστε να μη βλέπει και οι υπόλοιποι τον περιφέρουν σε διάφορες κατευθύνσεις ώστε να χάσει τον προσανατολισμό του. Εντωμεταξύ τα παιδιά την ώρα που τον περιφέρουν αλλάζουν τη θέση που είχαν στην αρχή δηλαδή πριν κλείσει τα μάτια του. Μετά τον αφήνουν στο μέσο περίπου του χώρου που παίζουν και αρχίζουν να τον χτυπούν με το μαντηλάκι τους το οποίο από προηγουμένως έχουν δέσει κόμπο . ΄Όποιο παιδί πιάσει πρέπει να βρει πως το λένε δηλαδή ποιο είναι. Αν το αναγνωρίσει τότε αυτό το παιδί κάνει τη τυφλόμυγα. Και έτσι αυτό συνεχίζεται, μέχρι να παίξουν όλα τα παιδιά.
Η τυφλόμυγα παίζεται από δύο παιδιά και πάνω. Στην αρχή όλοι τραβάνε έναν κλήρο για να δούνε ποιος θα τα φυλάει. Αυτός κλείνει τα μάτια του με ένα μαντήλι ώστε να μη βλέπει και οι υπόλοιποι τον περιφέρουν σε διάφορες κατευθύνσεις ώστε να χάσει τον προσανατολισμό του. Εντωμεταξύ τα παιδιά την ώρα που τον περιφέρουν αλλάζουν τη θέση που είχαν στην αρχή δηλαδή πριν κλείσει τα μάτια του. Μετά τον αφήνουν στο μέσο περίπου του χώρου που παίζουν και αρχίζουν να τον χτυπούν με το μαντηλάκι τους το οποίο από προηγουμένως έχουν δέσει κόμπο . ΄Όποιο παιδί πιάσει πρέπει να βρει πως το λένε δηλαδή ποιο είναι. Αν το αναγνωρίσει τότε αυτό το παιδί κάνει τη τυφλόμυγα. Και έτσι αυτό συνεχίζεται, μέχρι να παίξουν όλα τα παιδιά.
Τα παιδιά κάθονται στο πάτωμα και
φτιάχνουν ένα κύκλο. Ένα παιδί μένει εκτός του κύκλου και κρατά στο χέρι του
ένα μαντήλι, δεμένο κόμπο. Αρχίζει να γυρίζει γύρω γύρω από τα παιδιά, τα οποία
του τραγουδούν «Αυκά - αυκά πουλώ τα, του θκειου μου του Κολόκα που κάμνει
κολοκούκια τζαι τρων τα κοπελλούδκια ούδκια, ούδκια κοπελλούδκια». Το παιδί που
κρατά το μαντήλι συγχρόνως γυρίζει και περίπου με το τέλος του τραγουδιού
αφήνει το μαντήλι πίσω από κάποιο παιδί. Μόλις το παιδί που κάθεται αντιληφθεί
ότι το μαντήλι είναι πίσω του , σηκώνεται και αρχίζει να κυνηγά το άλλο παιδί.
Αν το πιάσει , πριν το παιδί προλάβει να καθίσει στη θέση που είναι κενή , τότε
αυτό το παιδί κάθεται στο κέντρο του κύκλου και είναι το «κολοκούι». Αν δεν το
πιάσει και προλάβει να κάτσει στην
κενή θέση, τότε το άλλο παιδί θα γυρίσει γύρω γύρω και η διαδικασία
επαναλαμβάνεται μέχρι να παίξουν όλα τα παιδιά.
Τα παιδιά έπαιζαν με ένα μικρό κόκαλο το
οποίο έπαιρναν από το κάτω μέρος του ποδιού του κατσικιού ή του προβάτου που
σφαζόταν για τις ανάγκες τις οικογένειας. Κάθε μέρος του κόκαλου αυτού είχε και
μια ονομασία. Βασιλιάς, βεζίρης, ψωμάς, κλέφτης, γάιδαρος.Τα παιδιά κάθονταν
καταγής γύρω γύρω και έριχναν το κοκκαλίν με τη σειρά. Ανάλογα με την πλευρά
που έφερνε κάθε παιδί, έπρεπε να κάνει κάτι. Γεια παράδειγμα αν ερχόταν η
πλευρά του βεζίρη έπαιρνε μια βέργα και εκτελούσε τις διαταγές του βασιλιά
αυτού δηλαδή που έφερνε ρίχνοντας το κόκαλο την πλευρά που είχε την ονομασία
βασιλιάς. Αν ένα παιδί έφερνε την πλευρά του ψωμά τότε δεν έκανε τίποτα. Αν
έφερνε την πλευρά του κλέφτη , τότε τιμωρείτο με ραβδισμούς
από το βεζίρη, κατόπιν σχετικής διαταγής του βασιλιά .Αν ένα παιδί έριχνε το
κοκκαλίν από την πλευρά του γάιδαρου,
έπρεπε να γκαρίσει. Το παιχνίδι συνεχιζόταν μέχρι να βαρεθούν τα παιδιά.
Παίρνουμε δυο πέτρες στο ίδιο μέγεθος και
ύψος και τις βάζουμε τη μια απέναντι από την άλλη με λίγη απόσταση μεταξύ τους.
Από πάνω τους βάζουμε ένα μικρό κομμάτι ξύλο που ονομάζεται «Λιγκρίν». Ο
παίχτης κρατά στο χέρι του ένα πιο μεγάλο ξύλο που ονομάζεται «Λίγκρα». Με τη
«Λίγκρα» ο παίχτης πιάνει το «Λιγκρίν», από κάτω το πετά στον αέρα και το χτυπά
με όλη του τη δύναμη για να πάει όσο πιο μακριά γίνεται. Αυτός που θα στείλει
το «Λιγκρίν» πιο μακριά είναι και ο νικητής.
6. Ο Ζίζιρος
Μαζεύονται τα παιδιά και αποφασίζουν ποιος θα τα
"φυλάει". Αυτός λοιπόν κάθεται σ' ένα σκαμνί ή στέκει σκυφτός και
βάζει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή του μασχάλη, κρατώντας την παλάμη
ανοιχτή προς τα επάνω, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατάει κλειστά τα μάτια
του.
Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τ' αριστερά του και ένας απ' αυτούς τον πλησιάζει, του χτυπάει την ανοιχτή παλάμη και ύστερα απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι χοροπηδούν γύρω του και στρυφογυρίζουν το δάχτυλο τους φωνάζοντας "Μπιζζ!" όπως κάνει η μέλισσα. Αυτός που τα φυλάει πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν τον ανακαλύψει, τότε αυτός παίρνει τη θέση του αλλιώς το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.
Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τ' αριστερά του και ένας απ' αυτούς τον πλησιάζει, του χτυπάει την ανοιχτή παλάμη και ύστερα απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι χοροπηδούν γύρω του και στρυφογυρίζουν το δάχτυλο τους φωνάζοντας "Μπιζζ!" όπως κάνει η μέλισσα. Αυτός που τα φυλάει πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν τον ανακαλύψει, τότε αυτός παίρνει τη θέση του αλλιώς το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.
Το κόκαλο είναι ένα παιχνίδι που παίζεται
με έξι ή παραπάνω παιδιά. Για να παίξεις αυτό το παιχνίδι χρειάζεσαι ένα
κομμάτι ξύλο που να μοιάζει με κόκαλο και μία κιμωλία.
Με την κιμωλία σχεδιάζεις έναν κύκλο στη μέση και δύο γραμμές, μία δεξιά και μία αριστερά. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να καταφέρεις να πάρεις το κόκαλο από το κέντρο. Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Κάθε παιδί από την κάθε ομάδα έχει έναν αριθμό. Ο κάθε παίκτης προσπαθεί να πάρει το κόκαλο από το κέντρο χωρίς να τον πιάσει ο αντίπαλός του. Αν τον πιάσει, ο πόντος είναι του αντιπάλου. Αν όμως ο αντίπαλος περάσει τη γραμμή του ο πόντος είναι δικός του. Το παιχνίδι κερδίζει η ομάδα που έχει τους περισσότερους πόντους.
Με την κιμωλία σχεδιάζεις έναν κύκλο στη μέση και δύο γραμμές, μία δεξιά και μία αριστερά. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να καταφέρεις να πάρεις το κόκαλο από το κέντρο. Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Κάθε παιδί από την κάθε ομάδα έχει έναν αριθμό. Ο κάθε παίκτης προσπαθεί να πάρει το κόκαλο από το κέντρο χωρίς να τον πιάσει ο αντίπαλός του. Αν τον πιάσει, ο πόντος είναι του αντιπάλου. Αν όμως ο αντίπαλος περάσει τη γραμμή του ο πόντος είναι δικός του. Το παιχνίδι κερδίζει η ομάδα που έχει τους περισσότερους πόντους.
Το Διτζίμιν είναι ένα
παραδοσιακό παιχνίδι της Λαμπρής. Σ` αυτό οι παίχτες δοκίμαζαν να
σηκώσουν πέτρες. Αυτός που θα σήκωνε την πιο βαριά πέτρα ήταν ο νικητής.
Το χαλασμένο τηλέφωνο αποτελείται από μια ομάδα παιδιών που πρέπει να είναι πάνω από δύο.Τότε ο πρώτος από τη σειρά λέει γρήγορα μια δύσκολη λέξη στον διπλανό του. Μετά αυτός τη λέει στο αυτί του άλλου παιδιού κ.λ.π. Ο τελευταίος θα πει τη λέξη δυνατά και αν τη πει σωστά το πρώτο παιδί έχει κερδίσει.
Οι παίχτες χωρίζονται σε δύο ομάδες. Ο
αρχηγός της πρώτης ομάδας στέκεται με την πλάτη στον τοίχο και κρατάει από τους
ώμους έναν παίχτη της ομάδας του, ο οποίος είναι σκυμμένος με το πρόσωπο προς
τον αρχηγό. Οι υπόλοιποι παίχτες της ομάδας κάθονται σκυμμένοι ο ένας πίσω από
τον άλλο, πίσω από τον πρώτο παίχτη, και κρατιούνται γερά από τη μέση. Ο
αρχηγός της άλλης ομάδας παίρνει φόρα και πηδάει καβαλικευτά όλη την ομάδα,
προσπαθώντας να κάτσει όσο το δυνατόν πιο κοντά στον αρχηγό, έτσι ώστε να
υπάρχει χώρος για όλους τους παίχτες της ομάδας του. Οι υπόλοιποι παίχτες
κάνουν το ίδιο. Αν χωρέσουν όλοι και κανένας δεν ακουμπήσει το πόδι του κάτω,
όσο είναι καθισμένοι στην πλάτη της άλλης ομάδας, τότε κερδίζουν. Μετά το
παιχνίδι επαναλαμβάνεται με την άλλη ομάδα να κάνει τη "γαϊδούρα".
11.Πεντόβολα
Το παιχνίδι αυτό παίζεται με πέντε βόλους
ή πέτρες (πεντόβολα), σε διάφορα μέρη. Στην αρχή παίρνεις έναν βόλο ή πέτρα,
τον πετάς στον αέρα, παίρνεις έναν βόλο από κάτω και πιάνεις και τον βόλο που
είχες πετάξει στον αέρα πριν πέσει κάτω. Μετά αυτούς τους δύο που κρατάς, τους
πετάς στον αέρα, παίρνεις έναν από κάτω και πιάνεις και τους άλλους δύο που
είχες πετάξει στον αέρα. Έτσι συνεχίζεις ως τον πέμπτο βόλο. Στην συνέχεια
υπάρχουν άλλοι πέντε γύροι με διαφορετικό όνομα ο καθένας. Τα πεντόβολα
λέγονται και αλλιώς : πεντάλιθα.
Από τη μαθήτρια Νίκη Ηλιάδου
